|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 a viz Gouere 2005,
niv. 63 Pellgargit ar pennadoù e stumm Word |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Erru
an hañv ! |
|
|
|
Kinniget
ez eus bet deoc'h gant skipailh Bremaik ur rummad
pennadoù a c'hellot lenn hag adlenn p’ho po
c'hoant e-kerzh an daou viz ehan. Distreiñ a raio Bremaik
a-benn al Lun 29 a viz Eost. Hañvezh plijus deoc'h
holl ! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Vakañsoù
disaotr d’an holl ! |
|
|
|
Marteze e tapoc’h
vakañsoù a-benn nebeut hag e
c’halloc’h chom da ebatal gant ho familh pe ho
mignoned, ober sport pe c’hoazh mont da bourmen en natur hag
en em lakaat da anaout gwelloc’h hoc’h endro. Pe
neuze e voc’h e–touez ar re
chañsusañ a yelo da foetañ bro un tamm
da welet broioù pell pe dianav. Penaos ez eoc’h da
bellvro neuze ? Evit lod ac’hanoc’h, gant ho karr
sur a-walc’h. Ha pa vefe echu ar bloavezh-labour e vo ret
deoc'h kenderc'hel d’en em soñjal war
efedoù ar pezh a rit : penn-kaoz eo ar c’hirri da
gresk an efed ti-gwer hag eñ kiriek d’an hinad o
tommañ (marteze ho peus soñj eus an amzer
tomm-gor zo bet n’eus ket pell zo). Ret eo implijout mat ho
kwetur ha bihanaat feur ar CO2 a vez laosket ganti. Setu un nebeud
alioù (fur, evel-just !) : Na rit ket gant an aerreizherezh (ar
“c’hlim”) peogwir e vez devet
muioc’h a esañs pa vez implijet anezhañ. Doujit d’an tizh reizh :
seul vuanoc’h ez it seul vuioc’h e saotrit (ha
nebeutoc’h a chañsoù da
vezañ tapet gant beg-e-dog ouzhpenn). Na implijit ket ur c’harr-saout war
ar gourhent pe e kêr, kement a esañs a vez lonket
gante. Profitit eus ar
vakañsoù evit ober nebeutoc’h gant ho
karr, ha mont war droad pe war varc’h-houarn.
Yac’husoc’h e vo ivez ! Eko-festival 2005 A-benn an 23 hag ar 24 a viz Gouere e vo
dalc’het ar pevare eko-festival e Maezon-ar-Stêr
(44), en Ti Emren / La Maison Autonome : un ti savet gant ar familh
Baronnet, o-unan pe gant o mignoned, e-maez rouedadoù
energiezh ha dour EDF-GDF, graet gant danvezioù naturel, ur
jardin bio tro-dro dezhañ. E-korf ar bloavezhioù
diwezhañ o doa merzet e oa muioc’h-mui a dud troet
gant seurt doareoù sevel tier pe bevañ zoken.
Diwar-se o doa soñjet digeriñ o zi d’an
dud o doa c’hoant gweladenniñ anezhañ
ha sevel ur festival. Er bloaz-mañ e vo kinniget ur bern
stalioù disheñvel, pedet e vo e-tro 100 artizan
barrek war an eko-tier ha tu a vo da weladenniñ an ti, da
welet tisavourien, da welet penaos glanaat an dour, ober kompost, kaout
energiezh diwar an avel hag an heol, hag ur bern traoù all
c'hoazh. Ma'z oc’h dedennet da vat e
c’helloc’h chom evit ar Skol-Veur Hañv a
vo aozet war-lerc'h, d’ar 25, 26 ha 27 a viz
Gouere : stalioù-pleustriñ a vo ha
prezegennoù evit prederiañ. Ha ma pad pellikoc’h ho
vakañsoù e c’helloc'h mont da welet
eko-kreizennoù all a vo laouen da zegemer ac'hanoc'h ha da
ziskouez deoc’h penaos doujañ ouzh an endro ha
kaout plijadur war an dro ! Heol Ecocentre
(44) : www.heol.org
(02 40 07 63 68) Pégase-Périgord
(24) : www.ecocentre.org
(05 53 52 59 50) Association pour la
promotion des techniques écologiques (Mérindol,
84) : pg.gros.free.fr (04 90 33 84 09) Terre Vivante
(38) : www.terrevivante.org
(04 76 34 80 80) Cantercel
(34) : www.cantercel.com
(04 67 44 60 06) Deiz-ha-bloaz
Hiroshima ha Nagasaki 60
vloaz zo, d’ar 6 a viz Eost 1945, he doa tarzhet ar vombezenn
atomek “Little Boy” a-us da Hiroshima. Diskaret e
oa bet ar gêr war hed 2 km, 80 000 a dud a oa marvet
war an taol. Soñjal a reer e vefe bet 221 000 a dud
skoet. Tri deiz warlerc’h e oa bet distrujet Nagasaki gant ur
vombezenn atomek all. Hiziv
an deiz emañ ar armoù atomek e dalc’h
nav bro : ar Stadoù-Unanet, Rusia,
Frañs, Sina, Breizh-Veur, Israel, India, Pakistan ha Korea
an Hanternoz. O kreskiñ emañ an niver a
vroioù an armoù atomek gante (a-benn nebeut
marteze Iran ha Libia) daoust d’an emglev etrevroadel zo bet
sinet er bloavezhioù 70. Abalamour
da betra ? Abalamour e vez sikouret ar broioù o
deus c’hoant da gaout ar vombezenn atomek gant ar
broioù bras a werzh an teknologiezh-se dezhe war zigarez da
sikour anezho da ziorren an nukleel "sivil", da skouer e-giz Pakistan
sikouret gant ijinourien Bro-C’hall da sevel
kreizennoù nukleel. Pezh zo, ar memes teknologiezh eo evit
sevel bombezennoù. Stourm
ouzh an nukleel a sinifi stourm ouzh e implij nannsoudard koulz hag e
implij gant an arme : n’eus ket bet eus ur greizenn
nukleel e Plogoñv met e-kichen Kraozon, en Enez-Hir ez eus
armoù a dalv 2 000 gwezh nerzh bombezenn
Hiroshima... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Awen
Breizh e Lannuon |
|
|
|
Etre
ar 5 hag an 31 a viz Gouere e vo kinniget gant Poellgor Divyezhek
Arzoù Breizh 8vet Saloñs "Awen Breizh" e Chapel
an Ursulinezed, e Lannuon. Dediet e vo diskouezadeg ar
bloaz-mañ da vMarie-Anne Le Minor, enoret gant al liver
Gérard Le Nabasque. Pedet ez eus tri livour jerzenezat ivez.
Evit "Awen Breizh" e rank an arzourien, livourien pe kizellerien, sevel
un oberenn a glot gant ur varzhoneg. An testennoù dibabet zo
bet savet e brezhoneg, gallaoueg, japaneg, berbereg, saozneg ha galleg.
20 testenn zo bet dibabet gant arzourien Poellor an Tarv, en o zouez
barzhonegoù savet gant Naig Rozmor, Malo Bouessel, Tugdual
Kalvez, Per Diolier... Paeroniet eo 8vet Saloñs Krouerien
Arz Breizh gant Padrig Malrieu, prezidant Kuzul Sevenadurel Breizh. Kement
ha gouzout hiroc'h : Poellgor
an Tarv, postel : poellgorantarv@wanadoo.fr.
Lec'hienn : http://poellgoz.bzh.bz.
Pgz : 02 40 86 93 90. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
F1 |
|
|
|
Renault
zo bet mestr war e dachenn da-geñver troiad Magny-Cours, en
dibenn-sizhun-mañ. Fernando Alonso, bleiner
kentañ skipailh Renault, hag a oa an hini kentañ
war al linenn loc’hañ n’en deus lezet
den ebet da zibaseal anezhañ. Erruet eo da gentañ
dirak Kimi Raïkkönen ha Michael Schumacher. Fentus e
oa gwelet podiom ar redadeg-se a oa heñvel-mik ouzh podiom
renkadur hollek ar c’hampionad F1, evel ma vefe bet doujet
ouzh an urzhaz... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E
ken kaz m’ho pefe tro d’e welet... |
|
|
|
Villa
Paranoia Danmark
- 2004 Sevenet
gant Erik Clausen Ur
seurt Amélie Poulain danat. Kement
ha gouzout hiroc'h : http://www.villaparanoia.dk/ 6
a viz Gouere Eros Stadoù-Unanet
- 2005 Sevenet
gant Steven Soderbergh, Michelangelo Antonioni ha Wong Kar-Wai N’eus
ket splannoc’h evit titl ar film-mañ. Un dastumad
tri istor berr eo, ha gant sevenerien ken ampart ha Soderbergh ("Out of
sight", "Traffic"), Antonioni ("La Notte", "The Red Desert") ha Wong
Kar-Wai ("In the mood for love", "2046") e vo kalz gwelloc'h eget ar
pezh a vez skignet d’ar sul da noz gant M6 moarvat. Kement
ha gouzout hiroc'h : http://wip.warnerbros.com/eros/ The
War of the worlds (La guerre des mondes) Stadoù-Unanet
- 2004 Sevenet
gant Steven Spielberg Da-heul
rann diwezhañ saga e vignon George Lucas e vo kontet ur
brezel all gant Steven Spielberg (awenet gant danevell H.G. Wells).
Fuloret-mik e tistro E.T. eus e di a-benn ar fin ? Mennet eo
boudoù gwer ar film-se da zistruj hon douar patatez bepred.
Trivlius e vo an abadenn moarvat, gant ma ne vo ket ken droch hag
"Independence day." Kement
ha gouzout hiroc'h : http://www.waroftheworlds.com/ 13
a viz Gouere Charlie
and the chocolate factory (Charlie
et la chocolaterie) Stadoù-Unanet
- 2005 Sevenet
gant Tim Burton Bugaleaj,
madigoù ha tudennoù enkrezus : liv istor
Hansel ha Gretel zo war film nevez Tim Burton. Peurliesañ e
teu brav e filmoù gantañ pa labour diwar e zanvez
muiañ-karet. Kement
ha gouzout hiroc'h : http://chocolatefactorymovie.warnerbros.com/ 20
a viz Gouere The
fantastic four (Les quatre fantastiques) Stadoù-Unanet
- 2004 Sevenet
gant Tim Story Setu
azasadenn bloaziek bannoù-treset Marvel Comics
neuze ? Ma, n’eo ket sur e vo ken dedennus-se en
taol-mañ. Un digarez da vont da welet filmoù ar
sizhunvezhioù diaraok ho pefe c’hwitet marteze. Kement
ha gouzout hiroc'h : http://www.fantasticfourmovie.com/french/flash/index.php 27
a viz Gouere Shaun
of the dead Breizh-Veur
- 2004 Senario
ha seveniñ gant Edgar Wright Trevezal
a ra an titl-mañ hini “Dawn of the
dead”, ur film spont bet skignet warlene hag a oa
dipitus-tre. “A romantic comedy... with zombies” eo
eil titl ar film nevez-mañ ha peadra zo da soñjal
e vo hemañ plijus da vat. Kement
ha gouzout hiroc'h : http://www.shaunofthedeadmovie.com/splash.html 3
a viz Eost Manji
(Passion) Japan
- 1964 Sevenet
gant Yasuzo Masumura Moju
(La bête aveugle) Japan
- 1969 Sevenet
gant Yasuzo Masumura Marebito Japan
- 2004 Sevenet
gant Takashi Shimizu Gwelloc’h
e vo deoc’h tremen hep mont d’ar sinema ma
c’hoarvez deoc’h chom klouar dirak
dramaoù japanat. Nebeut a draoù talvoudus a vo
skignet er sizhun-se a-hend-all. 10
a viz Eost The
Island Stadoù-Unanet
- 2005 Sevenet
gant Michael Bay Diaes
eo gouzout en a-raok petra a dalvezo ar film
skiant-faltazi-mañ. Aktored a-feson zo e penn ar skritell
(Ewan McGregor ha Scarlett Johansson) met filmoù a
zisoñjer buan eo ar re bet troet gant ar sevener
(“Armageddon” e 1998 ha “Pearl
Harbor” e 2001). Kement
ha gouzout hiroc'h : http://www.theisland-themovie.com/ 17
a viz Eost H2G2 :
The Hitchhiker's guide to the galaxy (Le
guide du voyageur galactique) Stadoù-Unanet
- 2004 Sevenet
gant Garth Jennings Skiant-faltazi
a vo war ar skrammoù er sizhun-se adarre, met ur gomedienn
eo ar film en taol-mañ. Ur wech ouzhpenn eo taget an douar
patatez-mañ gant ezdouariz gwadsec’hedik. Daoust
hag-eñ e vo ken fentus ha “Men in
Black”? Eus ar re wellañ eo ar filmig
brudañ bepred. Kement
ha gouzout hiroc'h : http://hitchhikers.movies.go.com 24
a viz Eost Peindre
ou faire l'amour Frañs
- 2004 Sevenet
gant Arnaud ha Jean-Marie Larrieu Daou
gouplad war ar maez a skoulm liammoù a vignoniezh. Gant an
amzer ez ay al liammoù-se war strishaat. N’eo ket
anavezet sevenerien ar film-mañ met aktored ampart a zo
bodet ennañ : Sabine Azéma, Daniel Auteuil, Sergi
Lopez hag Amira Casar. 31
a viz Eost Brasileirinho Brazil,
Suis, Finland - 2005 Sevenet
gant Mika Kaurismäki N’eus
ket gwelloc’h eget ar film-mañ evit
echuiñ ar vakañsoù : un
teul-film diwar-benn ar "choro", sonerezh savet war ar prim e
straedoù ha tavarnioù Rio. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Spoon
– Gimme Fiction |
|
|
|
Embannet
gant Beggars Menegiñ
ar pezh en deus levezonet paotred Spoon ? Ac'ha, ne vo ket
aes. O fempvet pladenn eo. An anv Spoon dibabet ganto a zo deuet diwar
ur ganaouenn savet gant ar strollad alaman Can. Lakaomp eo "pop" an
tonioù. Bihanoc'h eo ar son, evel an New Wave saoz. Evit
pezh a sell ouzh son ar gitar-boud e lavarfen eo kazi "soul"
(selaouit "I Turn My Camera On"). Ha
c’hoazh, gwell e vo deoc’h selaou aketus ar
bladenn : eus pelec’h e teu ar
piano dic’hortoz-se ? ("The Beast and the
Dragon", "Adored" ?) Hag an
trouzioù a-dreñv ? Amañ
emaint, forzh penaos. Ha pa gomzer eus ar pezh en deus levezonet ar
strollad, ouzhpennomp : "I Summon You",
evel ma vefe bet goulennet digant ar Beach Boys treutaat o son, pe "They
Never Got You", e-giz ma vefe ar Beatles o seniñ e
2005. Setu, e ken kaz n’ho pefe ket komprenet
c’hoazh : ret eo kaout ar bladenn-se. Muioc’h
a draoù : www.spoontheband.com The
Departure – Dirty Words Embannet
gant EMI/Parlophone Aet
eo skuizh ar buruteller : re a strolladoù nevez o
tont eus Breizh-Veur. Ma, setu The Departure neuze. Evit ur wech
n’int ket eus Londrez pe eus Manchester. Met pa gomzer eus
sonerezh, Northampton a c’hall bezañ ken dedennus
all, hañ ? Ha setu ur bladenn, produet en un doare
eeun a-walc’h : gitar, gitar-boud ha
taboulinoù, n’eus ket ezhomm muioc'h. Ha dre-vras,
evel boaz, sonioù doare ar bloavezhioù 1980, ha
100 % saoz ouzhpenn (emaint o chom war un enezenn, petra
’fell deoc’h). Selaouit doare ar c’haner
da zistagañ e c’herioù : blaz
ar fish ’n chips a zo gantañ. Hag evit an
tonioù ? Krogit gant "Be My Enemy"
(an digoradur, ma Doue, an digoradur), "All Mapped Out ha
Changing Pilots", kendrec’het e viot. Muioc’h
a draoù war : www.thedeparture.com Royksopp
– The Understanding Embannet
gant Labels Soñj
ho peus ? 2001, Melody A.M, pladenn gentañ
Royksopp. Memes ma ne blij ket ar sonerezh elektronek deoc’h
ho peus bet digarez, hep deoc’h gouzout, da glevout unan eus
an tonioù-se : al lod vrasañ anezho a zo
bet implijet evel sonerezh bruderezh. Eil
pladenn neuze. Heñvel ha disheñvel diouzh an hini
gentañ eo : tonioù brav-tre,
sonioù elektronek ha n’int ket re dagus.
Kregiñ a ra ar bladen gant "Triumphant",
un tammig evel ma vefe Ennio Morriconne o c’hoari gant
binvioù elektronek. Goude an digoradur-se e
cheñch an traoù, hag azalek an eil ton emaomp
dija war an dancefloor ("Only This Moment", aze e vo
diaes deoc’h chom diseblant). Marteze
e c’hallo ar bladenn-se seblantout un tammig dipitus evit ar
re o doa kavet bourrapl an hini gentañ. Met
tonioù evel "What Else Is There" pe "Alpha
Male" a rankfe plijout d’an holl. Ha
n’eus ket kalz gwelloc’h evit selaou ur bladenn o
tont eus broioù yen e-kreiz an hañv. Ha goude ur
pennadig e vo anat deoc’h : ur bladenn vat eo. Evit
gouzout hiroc’h : www.royksopp.com |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tajin
chifretez temzet |
|
|
|
Fardañ
ha poazhañ : 25 mn Danvez
evit 6 den : ur c’hilo chifretez-ruz bras kriz
– 5 oeñs kignen – 2 skilbebrenn ruz
– ur boked koriandrez fresk – ul loaiad vihan a
goumin – ul loaiad vihan a niora flastret – un
hanter loaiad vihan a demz Kayen – 3 loaiad vras a eoul
olivez – holen Gwalc’hit
mat ar sifretez hag ar c’horiandrez. Dibluskit an
oeñsoù kignen ha flastrit anezho. Splujit ar
sifretez en ur gokellennad (kastelodennad) dour holenet e-pad 5 mn.
Tennit o c’hroc’hen, met mirit o lost. Tennit greun
ar skilbebr, troc’hit anezho a rodelloù ha
gwalc’hit anezho. Skuilhit an eoul en ur baelon. Ouzhpennit
an temz, ar c’horiandrez troc’het munud hag ar
c’hignen. Lakait ar skilbebr da boazhañ e-pad 5
mn. Diskennit ar chifretez ha poazhit war an tan bihan e-pad 5 mn
c’hoazh. Servijit tomm, gant semoul ma karit. Tartezenn
abrikez ha kastrilhez Danvez :
toaz-bresk – 3 vi – 4 loaiad vras a gastounadez
– 2 loaiad vras a zienn-fresk – 3 loaiad vras a
laezh – ul loaiad vras a vleud – un hanter loaiad
vihan a boultr vanilh – un dek abrikezenn bennak –
ur volennad kastrilhez ruz – 3 loaiad vras a goazhadur
kastrilhez Lakait
an toaz da boazhañ er forn e-pad 10 mn. Basit ar
vioù gant ar gastounadez, an dienn-fresk, al laezh hag ar
bleud. Roit blaz d’an aozadenn-mañ gant ar poultr
vanilh. Skuilhit anezhi war an toaz a zo bet poazhet kent. Pozit an
abrikez goude bezañ gwalc’het, diveinet ha
troc’het anezho e daou, o zu toull a-us. Leugnit ar plas a
chom etrezo gant ur meskaj graet diwar kastrilhez ha koazhadur
kastrilhez. Lakait da boazhañ er forn tomm
a-walc’h (tommder 6-7/200°C) ; divoullit ha
laoskit da yenaat war ur gael. Krank Sadorn
a redio ac’hanoc’h da vezañ un tamm
siriusoc’h ha da welet an traoù e-giz
m’emaint er bloaz-mañ. Ouran a ziskouezo
deoc’h oc’h gouest d’ober
traoù dic’hortoz ha d’en em lakaat en
a-raok. War hent an dieubidigezh emaoc’h en ho familh pe en
ho labour. Chañs ho peus da stabilaat an traoù,
met diwallit da gaout re a fiziañs pe da vezañ re
lorc'hus a-wezhioù. Echu eo ar froudennoù hag an
huñvreoù foll ! Evit
a sell ouzh ar garantez e c'hoarvezo leun a draoù
dic’hortoz d'ar re a zo eus an dekan
kentañ : gallout a rafec’h
kejañ gant un estrañjour pe un den a veaj kalz.
Boemus e vo ! Evit re an eil dekan e vo ur bloavezh sioul.
Evit ar re a zo o-unan, diwallit da lakaat re a gred en un den re
abred. Evit re an trede dekan ne vo ket ur prantad aes…
Serret e voc’h warnoc’h hoc’h-unan un
tamm. En diwezh e c’helloc’h en em santout
stabiloc’h ha kejañ gant tud all. Evit
a sell ouzh al labour e vo ret deoc’h bezañ kurius
ha tapout riskloù da dizhout ho palioù. Re an
dekan kentañ a vevo ur cheñchamant
yael-kenañ. An arc’hant ne raio ket re ziouer
deoc’h. Re an eil dekan a vevo dousig. Ar
c’hemmoù a zeuio e fin-tout ar bloavezh. Ne
voc’h ket pinvidik, met gant un tamm furnez e tremeno ar
bloavezh hep re a gudennoù. Ar re a zo eus an trede dekan a
zleo ober kalz evit bezañ anavezet. Lakait
arc’hant a-gostez ha bezit fur ! Leon Berzh
a reoc’h. Ploudon a roio nerzh deoc’h hag ho
kalloud krouiñ a vo lieskementet (trede dekan). Yaou a roio
chañs deoc’h (eil dekan) met Sadorn a redio
ac’hanoc’h da vezañ siriusoc’h
ha da gilañ war tachennoù zo (dekan
kentañ). Ho
puhez sokial a vo leun. Hoc'h amourouz/ez a dapo muioc’h-mui
a blas, ha poent e vo soñjal kaout bugale marteze. Un
aergelc’h siriusoc’h hag ofisieloc’h a vo
war an aferioù karantez. Ar preder a c’hounezo er
bloaz-mañ ! Ar re a zo eus an dekad
kentañ o do ezhomm sioulded ha gwirionez en o
darempredoù. Na vezit ket re strizh memestra ! Re
an eil dekad a c’hellfe kejañ gant un den a-bouez.
Gallout a rafec’h mont pell. Neuze bezit digor ! Ha
diwallit da sellet re ouzh an dud all ha da vezañ difeal.
Evit re an trede dekad e vo entanet an traoù. Hoalus,
darempredus, den na c’hello stourm ! Ne
gavoc’h ket hir hoc’h amzer. Maskl
pechez Danvez : - un
hanter pechezenn flastret Mod-implij : Ar
chug pechez a stard toulligoù-c’hwez ho
kroc’hen, ar mel hag an dienn fresk a vag anezhañ,
hag an eoul onagr a ro startijenn dezhañ. Maskl
avaloù ar baradoz (evit
ar c’hrec’hin druz) Danvez
: Mod-implij : Aval-ar-baradoz
a starta ho kroc’hen, ar yaourt a lazh ar bakteri hag ar
bleud en deus un efed "tennañ". |
|
|
|
|
|