Lun 7 a viz Mezheven, niv.289
Sizhun 23 - 2010

Pellgargit ar pennadoù e stumm Word

Evit resev kemennadenn nevez Bremaik bep Lun,
kasit ho chomlec'h da:
bremaik@free.fr

Petra oa keleier Bremaik bloaz zo? Klikit amañ !

Evit distreiñ d'ar bajenn degemer

 

 

 

sizhun a-raok


 

 

 

 

 

 

 

 

Prosez Jérôme Kerviel
a grogo a-benn arc'hoazh

 

 

A-benn arc'hoazh e vo boulc'het gant prosez an trader Jérôme Kerviel, e Lez-kastiz Pariz, hag a bado betek ar 25 a viz Even. Paotr Pont-'n-Abad, 33 bloaz, a oa bet lakaet war wel e mediaoù Frañs hag ar bed a-bezh e fin miz Genver 2008. Roet e oa bet da c'houzout gant ar bank Société Générale e vefe bet an trader kiriek eus ur c'holl 4,9 miliard a euroioù. Ur pennadig war-lerc'h e tispake an enkadenn ekonomikel da vat. Tamall a ra Société Générale d'e implijad kozh bezañ kuzhet an oberiadennoù a rae gant arc'hant ar bank (50 miliard a euroioù a vefe bet er jeu). Diouzh an tu all, e embann Jérôme Kerviel e ouie mat e renerien ar pezh a veze graet gantañ. Gellout a rafe Kerviel bezañ kondaonet da bemp bloaz toull-bac'h hag un dell-gastiz 375000€, hep kemer e kont an "digoll ha kampi" a c'hellfe bezañ evit Société Générale. Ouzhpenn 40 test zo bet galvet da gomz dirak al lez-kastiz, en o zouez 33 bet galvet gant an Difennerezh.

 

 

 

 

 

 

 

 

Kemm ar plankton gant an hin

 

 

Hervez ar skiantourien eo e-barzh ar mor emañ an darn vrasañ eus efedoù tommadur an hin. Evel ma c’hoarvez war an douar, e vez tizhet al loened o vevañ eno gant kemmoù o metou-bevañ. Gwir bras eo evit ar plankton, da skouer. Abaoe 1946 e vez studiet hennezh a-dost gant ur skipailh eus Plymouth. Daou dra o deus merzet: e norzh ar Meurvor Atlantel e vez brasoc'h liesseurted ar spesadoù, ha berroc'h ar plankton. Tro 2-3mm e vezont bremañ pa vezent tro 3-4mm gwechall. Ul levezon a c'hellfe kaout kement-mañ war ar c'hementadoù karbon a c'hell bezañ trapet gant ar plankton: met ma vije paket nebeutoc'h a garbon e tommafe buanoc'h c'hoazh an hin hag e savfe ur c'helc'h-bac'h gant ar gudenn. Ul levezon a c'hellfe kaout ivez war ar spesadoù moru, o dije muioc'h a boan da gavout boued. Ar wech kentañ eo d'ar skiantourien stadañ ur c'hemm ken bras, war ur c'hementad bras a roadoù studiet.

 

M.M.

 

 

 

 

 

 

 

 

Livadurioù Fernand Le Gout-Gérard e Mirdi ar Faoued

 

 

Adalek an 12 a viz Even e vo kinniget gant Mirdi ar Faoued un diskouezadeg gouestlet da oberenn Fernand Le Gout-Gérard (1854-1924). Bet ganet e Saint-Lô, e kuitaas an arzour e labour tailhanter (un hengoun en e familh) evit ober eus al livañ e vicher da vat. E 1889 e tresas hag e livas lec'hioù zo e Breizh. Buan-tre e voe plijet ken-ken gant porzh Konk-Kerne, lec'h ma prenas un ti. Livañ a reas dreist-holl marc'hadoù, enno tud ha gwiskamantoù liesseurt, met ivez ar bigi hag ar porzhioù. Al labour-mañ dreist-holl, graet hervez teknikoù klasel, zo gwelet evel e hini gwellañ. Dibab a reas livañ prantadoù kuzh-heol pe brumennek pe c'hoazh pa vez izel ar mor. E labour war ar sklêrijenn, hag hec’h efedoù war danvez an dour zo resis hag aketus, gant un dibab livioù dedennus. Ul lid a vo aozet a-benn ar Sul 27 a viz Even, lec'h ma vo kinniget ha dediet al levr Fernand Le Gout-Gérard gant e aozer Jean-Marc Michaud, pennmirour an departamant.

 

Da welet e Mirdi ar Faoued, 1 straed Kemper, 56320 Ar Faoued.

Pgz: 02 97 23 15 27. Lec'hienn: www.museedufaouet.fr

 

 

 

 

 

 

 

 

Roland-Garros: distro Rafael Nadal da c'hoarier niv.1

 

 

Aet e oa ar maout dec'h gant Rafael Nadal e Gourfenn tournamant tennis Roland-Garros (evit rann ar baotred o-unan). Ar Spagnol 24 bloaz en doa c'hwitet war e daol warlene, pa glaske bezañ trec'h evit ar pempvet gwech diouzh renk war tachenn douar ruz Roland-Garros. E tal dezhañ e oa ar Svedad Robin Söderling. Distroet e oa an daou zen tal-ouzh-tal dec'h. Div eurvezh ha 18 munutenn en deus lakaet Rafael Nadal evit kas an dorzh d'ar gêr, 6-4 6-2 6-4. Set ebet kollet gantañ! Dont a rae a-benn Nadal da gas e enebour d'ober fazioù. 44 fazi zo bet graet gant Söderling e-kerzh tri set, pa n’en doa Nadal graet nemet 16. Echuet eo an abadenn war ur fazi gant ar Svedad adarre: arouezius eus ar c'hrogad a-bezh. Setu Nadal aet gant e seizhvet priz er Grand Chelem ha distroet d'ar plas a c'hoarier niv.1 er renkadur bedel, bet tapet digantañ e miz Eost 2009 gant e gevezer meur, ar Suis Roger Federer.

Ur souezhadenn vrav eo bet Gourfenn ar merc'hed o-unan, ar maout aet gant Francesca Schiavone 6-4 7-6 (en 1 eurvezh ha 38 munut) a-enep d'an Aostralianez Samantha Stosur. Ar wech kentañ eo d'an Italianez 29 bloaz bezañ trec'h ur Gourfenn er Grand Chelem.

 

 

 

 

 

 

 

 

13vet Nozvezh ar Gorriged (La 13ème Nuit des Lutins)

 

 

Frañs – 2010

Seveniñ : Shaun Severi, Bif, Foued Mansour, Jean-Christophe Lie, Olivier Smolders, Edouard Deluc

 

Eus ar re liesseurtañ eo bet dibab ar Gorriged evit dalc’h 2010: ur film e-barzh ar film, efedoù arbennik da ziskouez strafuilhoù spered un den, gwirheñvelded sokial, tresadenn-vev diroll, dornlevr gwideo ha bomm buhez e gwenn-ha-du.

Liesseurt betek re marteze? Gwir eo n’eus tamm liamm ebet etre an eil film hag ar re all, met diskouez a ra pegen pinvidik e c’hall bezañ ar stumm abadennoù-se. Pinvidikoc’h eget ar filmoù hir moarvat rak n’o deus ket da zerc’hel d’ur steuñvenn dre ret ha, dreist-holl, n’o deus ket ezhomm da zoujañ ouzh danvez arvestourien rakijinet gant ar broduerien. Muioc’h a frankiz krouiñ zo e metoù ar filmoù-berr neuze.

Evit e drizekvet dalc’h eo deuet Troiad ar Gorriged da vezañ Nozvezh ar Gorriged, skignet e veze an abadenn e memes koulz e pep korn eus Frañs. Dav e vo gortoz bloaz evit gwelet an dastumad nevez, met dre chañs ez eus festivalioù e-leizh e Breizh da c’hortoz.

 

Meriadeg Vallerie

 

Evit gouzout hiroc’h : http://leslutins.com

Gwelet ivez : www.courtmetrange.eu

www.filmcourt.fr

www.laoulefilmcourt.com

www.festival-douarnenez.com

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hellfest – d'an 18, 19 hag 20 a viz Even e Klison

 

 

Ma! N'eo ket tamm ebet ar pezh a selaouan, met diaes komz eus sonerezh e Breizh hep menegiñ Hellfest. Aozet e vez e Klison abaoe 2002 (nemet e 2003 ma voe aozet e Naoned), ha brudet mat eo e-touez an dud a selaou sonerezh metal. Hag ouzhpenn eo aet e fulor Christine Boutin p'he deus gwelet skritell ar festival, setu ne c'hell ket bezañ un darvoud 100% fall.

Peadra a vo neuze evit ar re a blij dezho ar sonerezh metal, hard rock, trash, death metal, grindcore, black metal hag all e-pad tri devezh e Klison.

Estreget metal a vo ouzhpenn: Deftones (hardcore), Sick of it All (hardcore) ha Fear Factory (sonerezh industriezh, d'ar Gwener 18), Jello Biafra (bet kaner ar strollad punk hardcore Dead Kennedys) ha Fields of the Nephilim (sonerezh gotek, d'ar Sadorn 19).

Hag a-hend-all e vo ivez Slash, Carcass, Alice Cooper, Sepultura, Airborne, Slayer, Motörhead, Kiss (ac'hem, ya), The Young Gods (sonerezh industriezh) hag ur bern re all.

En holl peder leurenn ha 116 arzour/strolllad disheñvel. Peadra da lakaat ho tiskouarn da darzhañ meur a wech. Filmoù, sonadegoù ha krogadoù mell-droad er Metal Corner, hag ivez pladennoù, rochedigoù, tatouadurioù ha piercing en Extreme Market. Sonadegoù ha diskouezadegoù a vo ivez e kreiz-kêr Klison a-hed ar festival.

 

R.M.

 

Hellfest, Klison, 18-20 a viz Even 2010.
59€ an nozvezh, pe 129€ an teir nozvezh (tachenn gampiñ digoust).

Muioc'h a Hellfest : www.hellfest.fr

 

 

 

Olifant kalon-evn

 

"Bagad olifanted troet gant ar sevenadur a glask skolaerez gant spered a intrudu hag avanturus. Lojeiz e koadoù-meur Afrika. Boued : glazur nemetken. Gopr : kant tonellad bananez."

Petra ho pije graet goude bezañ lennet ar c'hemennad berr-mañ er gelaouenn Trompilh an Olifanted ma vijec'h bet e plas ur skolaerez yaouank, aet skuizh oc'h ober skol da gevnid, zo kaeroc'h? Graet he soñj mont kuit war-du lezioù Stêr Veur Limpopo e-lec'h ma ray-hi anaoudegezh gant an olifantez Kikunga ha hec'h evn iskis Kolokolo...

Troet e brezhoneg diwar an euskareg gant Mark Kerrain e c'halloc'h dizoleiñ ar peurrest eus an istor burzhudus-se o lenn al levrig bet skrivet, er penn-kentañ, gant Mariasun Landa, dindan ditl Elefante txori-bihotza. Bet ganet d'ar 5 a viz Even 1949, en Errentería, skrivet he deus un tregont oberenn bennak evit ar vugale hag ar grennarded, tapet Priz White Ravens 2002 ganti evit Elefante txori-bihotza. Troet hec'h oberennoù e meur a yezh (un daouzek bennak) kelenn a ra ar skrivagnerez e Skol-Veur Donostia atav, bet tapet un aotreegezh prederouriezh ganti er Sorbonne.

Daoust deoc'h bezañ koshoc'h eget seizh vloaz, m'ho peus ur galon-bugel c'hoazh, lennit al levrig-mañ, skeudennaouet gant tresadennoù an Damganad Degast'. Ha lennit betek ar golo-kein a-benn diskouez e oa bet embannet hep skoazell-arc'hant. Un abeg mat all da skoazellañ embannadur al levrioù evit ar vugale e brezhoneg... Ha n'eo ket yac'h-pesk evit poent.

 

Yannig Boulard

 

Olifant Kalon-Evn, gant Mariasun Landa (troet gant Mark Kerrain), tresadennoù gant Degast'. Adalek 7 vloaz. Embannet gant Sav-Heol (7€an tamm).

Embannadurioù Sav-Heol, 32 bali ar Voudenn, 35650 REUZ.

 

 

 

 

 

 

 

 

Ur c'helaouer dre gomz mod-nevez e bro Bempoull

 

 

A-benn nebeut e c'hello touristed ha tud ar vro, en ur bourmen drezo o-unan, selaou displegadennoù buhezek diwar-benn al lec'h emaint o tizoloiñ. Un tamm brezhoneg a vo da glevet, evit ar wech kentañ!

Ur benveg nevez-flamm a vo kinniget ar miz-mañ gant Ti an Douristed Pempoull-Goueloù. "Daou vloavezh labour en holl zo bet ezhomm evit kas ar raktres-mañ da benn", a zispleg Armelle Lambert, renerez Ti an Douristed. Da gentañ e oa c'hoant kinnig ur benveg modern d'ar bourmenerien. Ouzhpenn-se e oa c'hoant lakaat en a-raok perzhioù dibar, ha sevenadur bro Bempoull. "Dibabet hon eus troioù-bale dedennus, ha dielfennet pelec'h e oa traoù da zisplegañ, diwar-benn an natur, an istor, pe doareoù ar vro... Ha klasket hon eus tud gouest da gontañ diwar-benn an traoù-se. Adalek ar penn-kentañ em boa lakaet war ma soñj reiñ plas d'ar brezhoneg er benveg-mañ. Bep tro p'hon deus kavet brezhonegerien gouest da gomz diwar-benn al lec'hioù dibabet, omp bet oc'h enrollañ anezho", a gont Armelle.

O c'homzoù a vo da glevet dre ar benveg bihan-se. Evit stummañ anezho, ez eo Yvon Etienne hag a zo bet karget d'ober goulennoù ouzh an dud ha da zibab ar bommoù da vezañ miret. "Klevet e vez frazennoù kentañ an displegadenn vrezhonek, ha goude e vez klevet dreisti an droidigezh e galleg. Evel-se e vo klevet yezh ar vro gant ar re na ouzont ket anezhi, hep dezho kaout amzer da vont skuizh ganti war-zigarez ne gomprenfent ket."

Ur bazenn gentañ eo al labour-mañ. "Ar pal eo ober kelaouerien dre gomz liesyezhek penn-da-benn" eme Armelle Lambert. "Ar vrezhonegerien, int ivez, a c'hello da neuze touristañ en o yezh e bro Bempoull!"

 

Silvi Donarzh

 

 

 

 

Sekred-kregin: Soubenn an ognon

 

Danvez: 4 fatatezenn ● 5 ognonenn vras ● 2 damm kignon ● 1l bouilhoñs kig-yar ● 25g amann ● 1 loaiad vras bleud ● 3 loaiad vras bara kras ● holen, pebr ha kraoñ muskadez

 

1.Gwalc’hiñ, peilhat ha troc’hañ an avaloù-douar a dammoù bihan

 

2.Peilhat ha troc’hañ an ognon

 

3.Peilhat ha malañ ar c’hignon

 

4.Lakaat an amann da deuziñ en ur gastelodenn ha lakaat an ognon da boazhañ  e-barzh e-pad 7 pe 8 munutenn. Meskañ mat e-pad ma vez o poazhañ.

 

5.Lakaat ar bleud war c’horre ha lezel da rouzañ

 

6.Dilemel ar c’hard eus an ognon ha lakaat a gostez, ouzhpennañ ar bouilhoñs, an avaloù-douar hag ar c’hignon. Poazhañ e-pad 45mn.

 

7.Malañ pep tra

 

8.Adlakaat an ognon a oa bet lezet a-gostez hag ar bara kras

 

9.Raskañ ar graoñenn muskad, lakaat pebr ha holen

 

10.Lezel da boazhañ e-pad 3 munutenn

 

Riwanon

 

 

 

Lennit Bremañ Mezheven 2010 !

 

Enkadenn C'hres, votadeg ar gannaded e Breizh-Veur ha Norzh Iwerzhon, chanter tramgarr Brest, ar strollad nevez "Luskad Breizh war-raok", pennad-kaoz gant ar skiper Franck Cammas, Gouel Broadel ar Brezhoneg 2010, an eil Redadeg, pladenn nevez Louise Ebrel... Kaoz zo eus an holl draoù-se hag eus traoù all c'hoazh e-barzh niverenn Bremañ miz Mezheven 2010.

An teuliad zo gouestlet er miz-mañ da vier Breizh. Lidañ a ra breserezh Coreff he 25 bloaz e 2010. Abaoe 30 vloaz e tispak en-dro breserezhioù artizanel e Breizh, a brud mat zo gant kalz anezho. Rener Coreff, Mathieu Breton, a ginnig e sell war istor bier Montroulez, ha Karaez goude-se, hag e blas e kevredigezh Breizh hiziv.

Kendalc'het e vo er miz-mañ gant div bajennad "Lennomp!", bet soñjet a-ratozh evit ar re zo o teskiñ brezhoneg. M’ho pez plijadurig o lenn Bremaik, plijadur ho po o lenn Bremañ, sur!

Bep miz, abaoe 1980, e kinnig ar gelaouenn Bremañ pennadoù brezhonek a bep seurt, diwar-benn Breizh hag ar bed, kinniget brav, e doare ur magazin.

 

Embannet gant Skol an Emsav (4,5€ an tamm)

Koumanant: 50€ evit ur bloaz, 60€ evit an estrenvro, 4€ bep miz dre lamadenn

E gwerzh er stalioù-levrioù a ginnig danvez Breizh, pe dre goumanant.

Evit gouzout hiroc'h : www.breman.org